De otter en wat hij eet en hoe hij beschermd wordt

Deze wekelijkse natuurcolumn wordt verzorgd door Philip Friskorn uit Oldemarkt. Sinds 1993 is hij fotograaf van natuur, milieu, recreatie en toerisme. De afgelopen jaren bracht hij meerdere fotoboeken uit. Naast het maken van natuurfoto’s, kan hij daar ook mooi over vertellen. Zijn twaalfde column gaat over de otter.

In column nummer 11 beloofde ik nog wat nader in te gaan op de otter. Twee onderwerpen zijn belangrijk voor het voortbestaan van de otter: een veilig biotoop en voldoende eten. Voor dat eten is er denk ik geen probleem, het oppervlaktewater in Nederland is in de afgelopen decennia veel schoner en helder geworden en dat is belangrijk voor een oogjager. Het liefst eet de otter vis, maar kikkers, muizen, waterinsecten, kreeften en soms watervogels staan ook op het menu. Het jagen onder water kost veel energie en de otter heeft heel wat prooi per etmaal nodig. Met zijn vlijmscherpe tanden en sterke kaken valt hij zijn prooi meestal van onder aan. Een grote snoek is geen probleem voor de otter. Ik vind regelmatig aangevreten vissen in de Weerribben-Wieden en de mooiste vondst was een volledig kaalgevreten kop van een snoek met een breedte van ongeveer 15 centimeter en enorme tanden. Maar één natuurlijke vijand van de snoek kan dit gedaan hebben: de otter.

Bescherming
Wat betreft de bescherming van de otter is er in de bijna twintig jaar na de eerste uitzetting in de Weerribben (2002) veel gebeurd. Het verkeer is de grootste vijand, veel otters worden nog regelmatig doodgereden ondanks de vele voorzieningen. Rasters zijn geplaatst, zoals tussen Blauwe Hand en Sint Jansklooster. Ottertunnels die de otter via rasters naar een veilige tunnel leiden om onder een gevaarlijke weg door te gaan. Een prachtig voorbeeld van zo’n ecologische verbindingszone is de natuurbrug bij Muggenbeet. Hier kunnen otters en veel andere dieren veilig migreren tussen Weerribben en Wieden.

Stopgrids
In de visserij worden fuiken gebruikt, zwemt een otter in een fuik dan is er geen weg terug en de otter verdrinkt. De fuiken zijn in de visserij daarom voorzien van zogenaamde ‘stopgrids’, waardoor de otter er niet in kan zwemmen, maar de vis wel en dat werkt. Helaas verdrinken otters soms door illegale visserij met onbeschermde fuiken zoals twee jaar geleden nog in de Wieden.

Otterborden
Na de herintroductie in 2002 werden er borden geplaatst bij de oude ottergang tussen de Meenthebrug en café De Weerribben, na drie dagen gestolen, herplaatst en na drie dagen weer weg. Dit gebeurde ook met de otterborden aan de Lindedijk, de Peter Stuyvesantweg en in het Lauwersmeergebied. Onbegrijpelijk en ik maak me daar kwaad over. Al meer dan twintig jaar kom ik op het eiland Rügen in de Oostzee waar dezelfde borden staan. Nooit zijn die geroofd, kwestie van mentaliteit? Ik zou zeggen maak een foto van zo’n bord of vraag gratis bij mij een digitaal bestand aan van één van de otterborden in de Weerribben of de Rottige Meente, laat het printen en hang die op in plaats van een gestolen bord. Zo beschermen we de oversteekplaatsen van de otter. De natuur beschermen doen we samen!