Het einde van de vangpijp
Het einde van de vangpijp Foto: Philip Friskorn

Column van Philip Friskorn: De eendenkooi

Column

Deze wekelijkse natuurcolumn wordt verzorgd door Philip Friskorn uit Oldemarkt. Sinds 1993 is hij fotograaf van natuur, milieu, recreatie en toerisme. Hij is altijd op zoek naar drie elementen: licht, schoonheid en emotie. De afgelopen jaren bracht hij meerdere fotoboeken uit. Naast het maken van natuurfoto’s, kan hij daar ook mooi over vertellen. Deze column gaat over de eendenkooi.

Om watervogels, met name eendensoorten, te kunnen vangen werd in de late middeleeuwen de eendenkooi ontwikkeld. Dat vangen van eenden diende uitsluitend voor menselijke consumptie. Een eendenkooi bestaat uit een grote vijver waarop een aantal sloten uitkomen. Die sloten zijn overkapt en aan de zijkanten voorzien van een aantal rietschermen. Met tamme gekortwiekte lokeenden worden wilde eendensoorten gelokt op de grote vijver en richting de sloot geleid. 

De pijp uitgaan

De kooiker en andere medewerkers staan met het kooikerhondje achter een rietscherm en zodra de wilde eenden gepasseerd zijn laat hij zich zien en worden ze door het hondje verder de vangpijp ingejaagd. De uitdrukking ‘achter de schermen werken’ is dan ook afkomstig uit de kooikerswereld. De eenden durven dan niet terug en de kooiker gaat naar het eind van de vangpijp, tilt het luikje op en pakt een voor een de eenden er uit om ze vervolgens de nek om te draaien. Wederom een uitdrukking uit de kooikerswereld: ‘de pijp uitgaan’.

Cultuurhistorische waarden

Er heerst rust in de eendenkooi om de dieren niet te verstoren. Dat vangen voor consumptie is reeds lang verleden tijd, anno nu worden de eendenkooien in stand gehouden als cultuurhistorische waarden. Het zijn natuurgebiedjes waar absolute rust heerst, waar bezoekers uitsluitend komen tijdens excursies. De bekendste eendenkooien in de Kop zijn de Grote Otterskooi in de Wieden en de Kloosterkooi en de Kooi van Pen in de Weerribben.

Bestuurslid Ineke Kroese bekijkt een proef
Diplomarijden bij STAPS: alle 21 ruiters leggen dressuurproef succesvol af Sport 3 uur geleden
Wethouder Marcel Scheringa (rechts) en raadslid Roland Logtmeijer
Steenwijkerland wil flesjes en blikjes uit afval redden: gemeente plaatst 'doneerringen' Steenwijkerland 3 uur geleden
Andries Heidema
Provinciale Staten wil verder met Commissaris van de Koning Andries Heidema Algemeen 5 uur geleden
Afbeelding
Unieke modelbaan op Miniatuur- en Modelbouwspektakel in De Meenthe Steenwijk 17 uur geleden
Wie is er bang voor Virginia Woolf
Met twee video's: Komische Insta-typetjes van Merijn Scholten in De Meenthe Cultuur 19 uur geleden
Frans van der Velden zet een speler van Vitesse '63 op het verkeerde been
VV Steenwijk Old Stars is kampioen regiocompetitie Sport 19 uur geleden