Afbeelding
Foto: Pixabay

Huis-aan-huiskranten weigeren medewerking digitale registratie

Steenwijkerland

DEN HAAG – De gezamenlijke uitgevers van Nederlandse huis-aan-huiskranten weigeren mee te werken aan de invoering van het digitale registratiesysteem InMijnBus.nl dat is ontwikkeld door reclamefolderdistributeur Spotta en op 19 januari jongstleden is gelanceerd. 

Volgens de uitgevers houdt het plan veel te weinig rekening met de gevolgen voor de huis-aan-huiskranten en de privacy van de gebruikers. De uitgevers doen een oproep aan de reclamefolderbranche om de lancering van InMijnBus.nl stop te zetten en in gesprek te gaan over een plan dat op meer draagvlak kan rekenen.  

Ondoordacht digitaal plan
De reclamefolderbranche heeft na overleg met een aantal gemeenten een digitaal systeem ontwikkeld dat per 1 januari de welbekende Ja/Nee stickers moet gaan vervangen. In plaats van de stickers moeten huishoudens hun bezorgvoorkeuren voortaan digitaal registreren in een app van de reclamefolderbranche. Dit plan is wellicht een prima oplossing voor reclamefolders, maar houdt geen rekening met de belangen van huis-aan-huiskranten. Er zitten namelijk nogal wat haken en ogen aan de praktische uitvoerbaarheid van zo’n digitaal registratiesysteem, voor zowel bezorgers als ontvangers. Dit klemt temeer omdat de Hoge Raad eerder heeft bepaald dat huis-aan-huiskranten gewoon mogen worden verspreid en de welbekende Ja/Nee sticker methodiek in de praktijk prima werkt. “Bij zo’n ingrijpende verandering moet je ervoor zorgen dat huis-aan-huiskranten zonder belemmering bezorgd kunnen blijven worden, en die waarborg is er niet,” aldus Roy Keller van brancheorganisatie NNP. “Met de invoering van dit plan is er een groot risico van een omzetdaling tot wel 20%, en dat zou natuurlijk de doodsteek betekenen voor de onafhankelijke lokale journalistiek.”

Huis-aan-huiskranten bakermat Nederlandse journalistiek
Lokale huis-aan-huiskranten zijn de bakermat van de Nederlandse journalistiek en fungeren tot op de dag van vandaag als een kweekvijver voor journalistiek talent. Nederland telt momenteel bijna vierhonderd huis-aan-huiskranten die wekelijks door zo’n 7,9 miljoen Nederlanders gelezen worden. In de meeste gemeenten voeren alleen nog lokale journalisten onafhankelijke journalistieke controle uit op de plaatselijke politiek. Veel overheden gebruiken huis-aan-huiskranten om burgers te informeren over belangrijke regionale kwesties. Van vergunningsaanvragen tot raadsbesluiten en van nieuwsberichten tot aankondigingen. Uit onderzoek na de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 bleek dat burgers hun informatie over die verkiezingen voor het grootste deel via hun lokale krant hadden vernomen. Huis-aan-huiskranten worden ook intensief gebruikt als communicatiemiddel van bewoners naar hun buurtgenoten. De kranten staan vol ingestuurde berichten met activiteiten in de wijk, voorstellingen in lokale concert- en theaterzalen, ingezonden stukken en foto’s van lezers en hebben hiermee een belangrijke maatschappelijke functie.

Deursticker is al decennia een prima oplossing
De uitgevers zijn voorstander een registratiesysteem dat papierverspilling tegengaat en de deursticker is hiervoor een goed systeem. Als een huis-aan-huis krant niet wordt gelezen of de lezer leest de krant digitaal, dan is een NEE sticker zo op de deur geplakt. Bovendien dient een dergelijk digitaal registratiesysteem, mocht het er ooit komen, onder beheer te staan van een neutrale partij. Het is niet wenselijk dat de registratie van alle brievenbussen in Nederland in beheer is van MailDB, waar uitsluitend reclamefolderdistributeur Spotta betalend lid van is. Niet in de laatste plaats in het belang van de privacy van alle Nederlandse huishoudens achter de brievenbus.

Huis-aan-huiskranten zijn nu nog gezond
Grote buitenlandse techbedrijven zoals Google en Facebook hebben zonder noemenswaardige tegenstand van de Nederlandse politiek vrijwel een monopolie op de Nederlandse reclamemarkt veroverd. Door de nieuwe Wet Minimumloon (WML) zijn de distributiekosten in 2018 fors gestegen. De invoering van een ondoordacht digitaal systeem zou verstrekkende gevolgen kunnen hebben. Huis-aan-huiskranten zijn nu nog welkom bij ruim 90% van de huishoudens. Invoering van een digitaal registratiesysteem brengt het onbedoelde risico met zich mee dat veel lezers zich liever niet registreren vanwege de privacy, de rompslomp of gebrek aan kennis. Dat kan zomaar een verlies van 20% tot 40% van de lezersgroep betekenen en dat maakt een gezonde exploitatie onmogelijk. Daarmee zullen duizenden full- en parttime banen verdwijnen en ook de nog resterende reclameomzet van zo’n 450 miljoen euro per jaar in de zakken van de grote buitenlandse techbedrijven terechtkomen.

Uitgevers voelen zich overvallen
De uitgevers van de huis-aan-huiskranten voelen zich overvallen door de lancering van het digitale registratiesysteem. Ze zijn verbolgen over het feit dat de reclamefolderdistributeur dit op eigen initiatief met diverse gemeenten heeft bekokstoofd zonder rekening te houden met de belangen van de lokale journalistiek. De huis-aan-huiskranten doen een dringende oproep aan MailDB en Spotta, de initiatiefnemers van dit plan, om de introductie van InMijnBus.nl per direct stop te zetten en in gesprek te gaan over verbeterpunten die de belangen van de huis-aan-huiskranten – en daarmee de lokale journalistiek – wél beschermen en op draagvlak kunnen rekenen.Mocht MailDB en Spotta hun plan toch doorzetten, dan zullen de uitgevers van de huis-aan-huiskranten zich beraden over nadere stappen.