Bij de Grote Kolksluis
Bij de Grote Kolksluis Foto: Aangeleverd

Column van Harry Stegeman: In Zwartsluis

Column

Harry Stegeman baseert zijn columns vooral op zijn bij KNNV Uitgeverij verschenen boek ‘In de Kop van Overijssel - lopen, fietsen en stilstaan’.

Aan de Handelskade staat de Sluuspoort, ‘het bruisend centrum van Zwartsluis en omgeving’. Schoonewelle zit daar ook, een multifunctioneel museum voor wie meer wil weten over oude ambachten, riet, veen en vogels. Ik was er halverwege de vorige eeuw al eens, het museum stond toen op een andere plek. Een kalf met twee koppen liet een onuitwisbare indruk achter. Natuurlijk ga ik er weer naar binnen. Het kalf staat er nog, er zijn gelukkig nog zekerheden in het leven. De vier ogen kijken mij mistroostig aan, alsof ze zich mij nog herinneren.

Aan de overkant van het laatste stukje Meppelerdiep liggen in de binnenhaven de zogeheten turfeilandjes. Ik loop er over de Kolksluiskade naartoe. Langs het ‘turfpad’ doet een hele reeks informatiepanelen het rijke turfverleden van Zwartsluis uit de doeken. 

Nieuwesluis

Over het stukje Meppelerdiep dat doodloopt op de dichtgemetselde Staphorstersluis kijk ik uit op de wijk Nieuwesluis, die met de komst van de Meppelerdiepsluis op een schiereiland kwam te liggen. ‘De Nieuwesluis’ viel tot aan de Franse tijd onder het schoutambt Hasselt, het buurtje lag immers aan de oostkant van het Meppelerdiep.
In de jaren zestig liet een zeer drastische sanering weinig over van hoe het hier ooit was. Er kwamen tweehonderd nieuwe woningen. De straatnamen herinneren aan de nauwe band die Zwartsluis met de scheepvaart had en heeft: Schuttevaerlaan, Scheepvaartlaan, Botter, Tjalk, Klipper, Praam, Taanderij, Lijnbaan, Zeilmakerij, Turfoverslag.

Royal Buisman

Verderop aan het Meppelerdiep zijn nog drie van de ten minste acht scheepswerven uit het verre verleden in bedrijf. Ook staat daar de tweede fabriek van ‘Buisman Koffiesiroop’. Vollenhove mag dan z’n Royal Huisman hebben, Zwartsluis doet daar met Royal Buisman niet voor onder.