Boekpresentatie Boeren tussen riet, turf en adel

ZWARTSLUIS/VOLLENHOVE - Henk de Zeeuw uit Sint Jansklooster presenteert op donderdag 18 november 2021 in de natuurboerderij Weidevol te Zwartsluis het boek Boeren tussen riet, turf en adel met als ondertitel Duizend jaar Land van Vollenhove. Bij de boekpresentatie zullen Marcel Scheringa, wethouder van de Gemeente Steenwijkerland, Albert Jan Maat, voorzitter van de LTO tussen 2007 en 2016 en Harold Viscaal, directeur van de Stichting Nationaal Park Weerribben-Wieden aanwezig zijn. Alle kaartjes voor de presentatie zijn al verkocht. 

Boerenbevolking
In Boeren tussen riet, turf en adel vertelt De Zeeuw de geschiedenis van het Land van Vollenhove vanaf de 10^e eeuw tot nu vanuit het perspectief van het leven en werken van de boerenbevolking. Deze regio is bij het grote publiek vooral bekend van de mooie natuur van de Wieden en Weerribben en de schilderachtige stadjes Vollenhove, Blokzijl en Zwartsluis. Maar dit boek verhaalt van de vroege ontginningen van het gebied, de verveningen, de strijd met het water en de wijze waarop landbouw bedreven werd in de verschillende perioden. De ontwikkelingen in de landbouw worden geschetst in wisselwerking met onder andere de veranderende sociaaleconomische verhoudingen, het kerkelijk leven, het onderwijs en het vervoer. Ook de grote veranderingen die optraden na de komst van de melkfabrieken, de ruilverkaveling, de mechanisatie en het groeiende belang van natuur en recreatie belicht De Zeeuw.

De auteur was werkzaam als landbouwsocioloog in Nederland en het buitenland. Toen hij 21 jaar geleden in het Land van Vollenhove kwam wonen en zich verdiepte in de geschiedenis van de regio, was hij verbaasd te moeten constateren dat er diverse boeken waren over de bisschop die hier eeuwenlang de baas was, over de adellijke families en hun havezaten, die dat nog eeuwen nadien waren. Over de boerenbevolking, die toch de basis van de lokale economie vormde, vond De Zeeuw maar weinig. 

Lacune
Boeren tussen riet, turf en adel vult deze lacune. Het boek laat zien hoe moeizaam het boerenbestaan in deze streken eeuwenlang was en hoe de boerenfamilies toch stapje voor stapje hun bedrijf ontwikkelden, al moesten ze soms na een veeziekte, oorlog of watersnood weer helemaal opnieuw beginnen. De invloed van de veelal zeer orthodoxe kerken in de regio op de lokale samenleving en het boerenbedrijf wordt zichtbaar, als ook de enorme versnelling en verandering die optrad na de ruilverkaveling in de zestiger jaren van de vorige eeuw. De laatste hoofdstukken van het boek gaan dieper in op de spanningen tussen boerenbelangen en de natuur- en landschapsbelangen en de maatregelen waaraan de boeren onderworpen werden om de schade aan het milieu te verminderen. In het slotwoord geeft de auteur zijn eigen visie op door welk beleid boeren én natuur/landschap samen een goede toekomst in het gebied zouden kunnen krijgen.  

Het is volgens de kenners een prachtig boek geworden met 350 pagina’s boeiende verhalen over de ontwikkeling van de landbouw en de samenleving in het Land van Vollenhove. Het boek is rijk geïllustreerd met meer dan 300 foto’s, tekeningen en kaarten. Veel mensen uit de regio droegen aan dit boek bij met gegevens, foto’s en verhalen.

“Het boek van Henk de Zeeuw is één van de beste die ik in jaren onder ogen kreeg. Ik meen dat Henk met zijn onderzoek een belangrijke bijdrage levert aan ons begrip van de geschiedenis van een plattelandsgemeenschap door de eeuwen heen,” aldus Jos Mooijweer, historicus Historisch Centrum Overijssel.

“De Zeeuw’s boek zal bij veel inwoners van de streek elementen van herinnering oproepen en hen tegelijkertijd helpen de wording van hun eigen leefomgeving beter te begrijpen,” aldus Martin van der Linde, historicus IJsselacademie.

“…een standaardwerk, niet alleen voor de (ex-)boeren in de streek zelf maar ook voor alle historisch geïnteresseerden in de ontwikkeling van deze omgeving en van de landbouw en turfwinning in het algemeen, “aldus Henk van Heerde, Cultuurhistorisch Centrum Vollenhove.

Bestellen
Aan de uitgave van het boek werd financiële steun verleend door het Alfa Omega fonds, Gemeente Steenwijkerland, het Prins Bernhard Cultuurfonds in Overijssel en Stichting Nationaal Park Weerribben-Wieden. Het boek is te bestellen via e-mail bestel@verloren.nl of via de webshop of boekhandels: ISBN 9789087049720. De prijs bedraagt 35 euro.