Koester de rijke geschiedenis van Steenwijk

De stadsboerderij 
Jaren geleden kwam ik de term voor het eerst tegen tijdens een rondgang op Funda: het fenomeen stadsboerderij. Het betrof toen een woning aan de Nieuwe Onnastraat te Steenwijk, die te koop stond. Hoewel mijn rondgang op Funda slechts voor mijn vermaak was, was mijn nieuwsgierigheid gewekt.

Nieuwe Onnastraat 
Enkele jaren later was ik echt op zoek naar een andere woning. De zoektocht ging uit naar een woning in Steenwijk. En weer kwam ik via Funda uit bij een voormalige stadsboerderij aan de Nieuwe Onnastraat te Steenwijk. Het bleek een heel verrassende woning te zijn en deze werd aangeschaft. En in die woning zit ik nu dit stukje te schrijven.

Rijke geschiedenis 
Eenmaal woonachtig in Steenwijk raak je vanzelf gefascineerd door de rijke geschiedenis van deze stad. Het begint met je eigen huis (dat van mij stamt naar verluid uit ongeveer 1895). En dan ga je de rest van de straat eens goed bekijken. Pas dan zie je de schoonheid van de oude huizen en huisjes. De fraaie gebogen kozijnen bijvoorbeeld met daarboven de gemetselde hanekammen. En de plekken waar vroeger de grote schuurdeuren (die hier baanderdeuren genoemd worden) hebben gezeten. Of in sommige gevallen zelfs nog zitten.

Huisnummers weggevallen 
Het huis dat ikzelf bewoon is in 1965 grondig verbouwd. Toen zijn er twee huizen samengevoegd. Wat een smalle woningen moeten dat geweest zijn! Dit samenvoegen van twee woningen is op wel meer plekken in de Nieuwe Onnastraat gedaan. Er zijn op die manier in de loop der jaren diverse huisnummers weggevallen. Gelukkig zijn er ook veel woningen origineel gebleven.

Geen varkens en koeien meer 
De functie van boerderij hebben ze al lang niet meer. Daar waar vroeger de varkens en koeien stonden wordt nu gewoond. De stallen zijn veranderd in garages. En de akkertjes in tuinen. Maar niet helemaal. Want nog elk jaar staan er hier in de Nieuwe Onnastraat iedere winter bij één huis nog koeien en geiten op stal! En dat op nog geen vierhonderd meter van de markt.

Goed kijken 
Wanneer je om je heen kijkt zie je dat er op wel meer plekken in de stad stadboerderijen hebben gezeten. Ook op de Onnastraat en Oostwijkstraat kom je de eerdergenoemde baanderdeuren nog tegen. Soms moet je goed kijken om het te kunnen zien.

Koeien door de stad 
Daar waar nu de Scapino zit (in de Scholestraat) woonde vroeger ook een boer. Hij had de koeien binnen op de deel staan en een stukje land verderop waar hij de koeien naartoe bracht. Het was in die tijd niet ongewoon om hem of zijn dochter met enkele koeien door de stad te zien lopen, onderweg naar dat landje. Op zoek naar meer ruimte kocht hij begin jaren ’60 twee panden aan de Nieuwe Onnastraat. Achter één daarvan bouwde hij een grote stal. Nu, zoveel jaar later fungeert die stal als mijn garage. Het kan verkeren.

Straatnamen veranderd 
Leuk detail: tot begin jaren ’50 heette de Nieuwe Onnastraat anders. Toen heette het de Verlengde Onnastraat. Wat op zich best logisch is liggend in het verlengde van de Onnastraat. En ook leuk om te weten: gedurende de bezetting heette de Wilhelminastraat ook tijdelijk even anders. De Duitsers hadden het niet zo op Wilhelmina en doopten de straat om in Eigen Haard. Dit valt nog te lezen op de boog die boven één van de steegjes aldaar gemetseld is.

Historische Vereniging Steenwijk 
Wie net als ik geïnteresseerd is in de geschiedenis van Steenwijk kan zich aanmelden als lid van de Historische Vereniging Steenwijk via www.historischeverenigingsteenwijk.nl. De contributie bedraagt 16,-- euro per jaar en daarvoor ontvangt men o.a. vier keer per jaar een editie van Old Steenwiek, het kwartaalblad van de vereniging. Dat lid worden heb ik zelf toevallig recent gedaan.

Christof Visscher